Մարտի 21. Դաունի համախտանիշի համաշխարհային օր
21 մարտ 2024

Մարտի 21-ը Դաունի համախտանիշի համաշխարհային օրն է
 

Բժշկական օրացույցում այս օրն առանձնացվել է 2011թ-ից` ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի որոշմամբ: Նպատակը` բարձրացնել հասարակության տեղեկացվածությունը Դաունի համախտանիշի մասին եւ բարձրաձայնել այդ համախտանիշն ունեցող մարդկանց իրավունքները: Այս տարի օրվա կարգախոսն է` «Վերջ դնել խարանին ու խտրականությանը»: Աշխարհի շատ երկներում Դաունի համախտանիշի օրվա առիթով իրականացվող ամենատարածված ֆլեշմոբը գունավոր գուլպաներով փողոց դուրս գալն ու կարծրատիպեր կոտրելն է` լինելով այնպիսին, ինչպիսին ոչ բոլորն են:
 

Օրվա ընտրությունը պատահական չի կատարվել` 21.03. բանն այն է, որ Դաունի համախտանիշի հիմքում մարդու 21-րդ քրոմոսոմի եռակի լինելն է. սովորաբար քրոմոսոմները լինում են երկու կրկնօրինակով, այս դեպքում դրանք երեքն են, ինչի հետեւանքով քրոմոմոսոմների ընդհանուր թիվը ոչ թե 46 է լինում, այլ 47: Եվ հենց 47-րդ քրոմոսոմն էլ Դաունի համախտանիշ ունեցող մարդկանց յուրօրինակ եւ ճանաչելի է դարձնում:
 

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով Դաունի համախտանիշով է ծնվում յուրաքանչյուր 1000 կամ 1100 երեխայից մեկը: Քանի որ այս համախտանիշը չի ճանաչում ազգություն, սեռ, մաշկի գույն, բնակության վայր կամ այլ տարբերակիչներ, հետեւաբար ենթադրվում է, որ ԱՀԿ-ի նշած այդ թիվը տարածվում է բոլոր երկրների վրա, այդ թվում` Հայաստանի, որտեղ չկա հստակ վիճակագրություն Դաունի համախտանիշ ունեցող մարդկանց վերաբերյալ:
 

Մեր երկրում գործում են Դաունի համախտանիշ ունեցող երեխաների եւ մեծերի հարցերով զբաղվող հասարակական կազմակերպություններ, որոնք նպատակ ունեն նպաստել նրանց ներառմանը, կարողությունների զարգացմանն եւ իրավունքների պաշտպանությանը: Իսկ բժիշկները, նրանց մեջ եւ «Արաբկիր» բժշկական համալիրի մասնագետները, իմանալով Դաունի համախտանիշի բժշկական կողմերը, օրինակ, հակվածություն սրտային, շնչառական, լսողական եւ մարսողական խնդիրների նկատմամաբ, Դաունի համախտանիշ ունեցող մարդկանց ուշադրության կենտրոնում են պահում` ելնելով հենց այս կետերից եւ, իհարկե, վերականգնողական աջակցությունից` զարգացնելով նրանց ֆիզիկական հմտությունները:
 

#ԴաունիՀամախտանիշիՀամաշխարհայիՕր #WorldDownSyndromeDay #ԱրաբկիրԲՀ #ArabkirMC

Կիսվել Facebook-ում
Վերջին նորություններ
Օստեոիդ օստեոմայի հաղթական դեպք մեր թիմի համար
Հազվադեպ հանդիպող հերթական դեպքն ու հերթական թիմային հաղթանակը «Արաբկիր» բժշկական համալիրում  17 տարեկան պացիենտը երեք տարի շարունակ գանգատվել է կոնքազդրային ձախ հոդի ցավից, վերջին շրջանում սկսել կաղալ: Բազմիցս հետազոտվել է եւ, ինչպես սովորաբար է լինում, դիմել ռեւմատոլոգի խորհրդատվության, ստացել կոնքազդրային արթրիտի բուժում: Բուժման արդյունավետությունը չտեսնելով` պացիենտն ուղղորդվել է «Արաբկիր» բժշկական համալիր` օրթոպեդի խորհրդատվության: Օրթոպեդները կասկածել են օստեոիդ օստեոմա, նշանակել  համակարգչային տոմոգրաֆիկ հետազոտություն, ինչն էլ հաստատել է տղայի ազդրոսկրի վզիկի վրա օստեոիդ օստեոմայի առկայությունը:    Օստեոիդ օստեոման հանդիպում է 100 000 մարդուց 1-2-ի մոտ, հիմնականում` 5-20 տարեկանում: Ոսկրային գոյացություն է, որի ծագումնաբանությունը շատ դեպքերում մնում է չբացահայտված: Կարող է տեղակայված լինել ոսկրային հյուսվածքի տարբեր մասերում, ավելի հաճախ` խողովակավոր ոսկրերի ծայրային հատվածներում: Առաջացնում է ցավ` հատկապես գիշերային ժամերին:  Պացիենտի կյանքի որակի վրա էականորեն ազդող ցավը վերացնելու նպատակով որոշվել է կատարել վիրաբուժական միջամտություն` համակարգչային տոմոգրաֆիկ վերահսկողությամբ: Դա հնարավորություն է տալիս հստակ որոշել դեպի օստեոմա վիրաբուժական սարքերի մուտքի ամենակարճ, քիչ տրավմատիկ եւ արդյունավետ ճանապարհն ու նվազագույն ինվազիվ եղանակով հասնել պաթոլոգիկ օջախին` չվնասելով անատոմիական կարեւոր այլ հատվածներ:  Նախապես ընտրված մուտքով օրթոպեդ-վիրաբույժը նախ պաթոլոգիկ օջախի մեջ անց է կացրել մետաղական ուղղորդիչ շյուղ, այնուհետև շյուղի մուտքի հատվածում կատարել  մաշկի մոտ 1սմ երկարությամբ կտրվածք, հետո հատուկ շաղափի միջոցով ամբողջությամբ հեռացրել պաթոլոգիկ օջախը։ Վիրահատության ամբողջ ընթացքին հետեւել  է բժիշկ-ռադիոլոգը`  վերահսկելով համակարգչային տոմոգրաֆիայով ստացվող պատկերները:    Պացիենտը միջամտության արդյունավետությունը զգացել է անմիջապես վիրահատությունից հետո` ցավի ռադիկալ վերացումով եւ հավասարակշռված քայլվածքի վերականգնումով:
Էներգետիկ ըմպելիքների ազդեցությունը երեխաների և դեռահասների առողջության վրա
 Էներգետիկ ըմպելիքների ազդեցությունը երեխաների և դեռահասների առողջության վրա ներկայացրել է Արաբկիր բժշկական համալիրի մանկաբույժ, դեռահասային բժիշկ Մարինա Մելքումովան:    Էներգետիկ ըմպելիքները պարունակում են մեծ քանակությամբ կոֆեին, շաքար, նյութափոխանակության վրա ազդող խթանիչ նյութեր: Երեխաների սննդակարգում դրանք չպետք է տեղ ունենան:  Էներգետիկ ըմպելիքների վնասակար ազդեցություններն են` զարկերակային ճնշման բարձրացումը, սրտի աշխատանքի արագացումը, տագնապի զգացողությունը, անհանգստությունը, քնի խանգարումն, անքնությունը, ջրազրկումը, ծայրահեղ դեպքերում՝ մինչև սրտի ռիթմի խանգարումը,  երիկամների սուր անբավարարությունը,  ցնցումները:  Հայաստանում, ինչպես  ամբողջ աշխարհում, տարեցտարի ավելանում է էներգետիկ ըմպելիքներ օգտագործող դեռահասների, անգամ երեխաների թիվը։  Դպրոցահասակ երեխաների առողջության վարքագծի հետազոտության (2022թ․) տվյալներով` Հայաստանում դեռահասների 40%-ը  շաբաթվա ընթացքում օգտագործում է էներգետիկ ըմպելիք։ ???? Նույն թեմայով տեսանյութը` շուտով: