Ապրիլի 2. աուտիզմի մասին իրազեկման համաշխարհային օր
02 ապրիլ 2024

Ապրիլի 2. աուտիզմի մասին իրազեկման համաշխարհային օր
 

Այս օրը բժշկական օրացույցում առանձնացել է 2007թ-ից` ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի որոշմամբ: Նպատակը` խոսել եւ բարձրացնել հասարակության իմացությունը` աուտիզմ ունեցող մարդկանց, նրանց իրավունքների եւ հնարավորությունների մասին:
 

Այս տարի առաջին անգամ այդ մասին խոսելու են հենց իրենք` աուտիզմ ունեցող անհատներ, միջազգային ֆորումի ժամանակ ներկայացնելով իրենց փորձը` տարբեր տարածաշրջաններից: Օրվա կարգախոսն է` «Շարժվելով առաջ` գոյատեւումից դեպի բարգավաճում»:
 

«Արաբկիր» բժշկական համալիրը աուտիզմ ունեցող երեխաների հարցերով զբաղվող առաջին կազմակերպություններից է մեր երկրում, եթե ոչ հենց ամենաառաջինը: Դեռ 90-ականների սկզբին մեր մասնագետները` «ԱրԲեՍ» առողջության կենտրոնից, վերապատրաստումներ են անցել ԱՄՆ-ում եւ եվրոպական երկրներում` մասնակից դառնալով մանկական վերականգնողաբանության, զարգացման մանկաբուժության եւ հարակից այլ ոլորտների ամենաթարմ ծրագրերով դասընթացների ու միջազգային գիտաժողովների եւ Հայաստան բերելով մասնագիտական այդ նորություններն ու այստեղ հիմք դնելով նոր ծառայությունների ստեղծմանը, այդ թվում եւ` աուտիզմի ախտորոշման, վերահսկողության ու երեխաների հետ մասնագիտացված թիմի աշխատանքի:
 

Կարեւոր է հիշել, որ աուտիզմը, ինչպես եւ ցանկացած այլ խնդիր, կարող է պատահել ցանկացած մեկին, ոչ ոք ապահովագրված չէ, եւ տեղեկացված լինելն ու գրագետ քայլերով առաջ գնալը նման դեպքերում չափազանց կարեւոր են:

Կիսվել Facebook-ում
Վերջին նորություններ
Օստեոիդ օստեոմայի հաղթական դեպք մեր թիմի համար
Հազվադեպ հանդիպող հերթական դեպքն ու հերթական թիմային հաղթանակը «Արաբկիր» բժշկական համալիրում  17 տարեկան պացիենտը երեք տարի շարունակ գանգատվել է կոնքազդրային ձախ հոդի ցավից, վերջին շրջանում սկսել կաղալ: Բազմիցս հետազոտվել է եւ, ինչպես սովորաբար է լինում, դիմել ռեւմատոլոգի խորհրդատվության, ստացել կոնքազդրային արթրիտի բուժում: Բուժման արդյունավետությունը չտեսնելով` պացիենտն ուղղորդվել է «Արաբկիր» բժշկական համալիր` օրթոպեդի խորհրդատվության: Օրթոպեդները կասկածել են օստեոիդ օստեոմա, նշանակել  համակարգչային տոմոգրաֆիկ հետազոտություն, ինչն էլ հաստատել է տղայի ազդրոսկրի վզիկի վրա օստեոիդ օստեոմայի առկայությունը:    Օստեոիդ օստեոման հանդիպում է 100 000 մարդուց 1-2-ի մոտ, հիմնականում` 5-20 տարեկանում: Ոսկրային գոյացություն է, որի ծագումնաբանությունը շատ դեպքերում մնում է չբացահայտված: Կարող է տեղակայված լինել ոսկրային հյուսվածքի տարբեր մասերում, ավելի հաճախ` խողովակավոր ոսկրերի ծայրային հատվածներում: Առաջացնում է ցավ` հատկապես գիշերային ժամերին:  Պացիենտի կյանքի որակի վրա էականորեն ազդող ցավը վերացնելու նպատակով որոշվել է կատարել վիրաբուժական միջամտություն` համակարգչային տոմոգրաֆիկ վերահսկողությամբ: Դա հնարավորություն է տալիս հստակ որոշել դեպի օստեոմա վիրաբուժական սարքերի մուտքի ամենակարճ, քիչ տրավմատիկ եւ արդյունավետ ճանապարհն ու նվազագույն ինվազիվ եղանակով հասնել պաթոլոգիկ օջախին` չվնասելով անատոմիական կարեւոր այլ հատվածներ:  Նախապես ընտրված մուտքով օրթոպեդ-վիրաբույժը նախ պաթոլոգիկ օջախի մեջ անց է կացրել մետաղական ուղղորդիչ շյուղ, այնուհետև շյուղի մուտքի հատվածում կատարել  մաշկի մոտ 1սմ երկարությամբ կտրվածք, հետո հատուկ շաղափի միջոցով ամբողջությամբ հեռացրել պաթոլոգիկ օջախը։ Վիրահատության ամբողջ ընթացքին հետեւել  է բժիշկ-ռադիոլոգը`  վերահսկելով համակարգչային տոմոգրաֆիայով ստացվող պատկերները:    Պացիենտը միջամտության արդյունավետությունը զգացել է անմիջապես վիրահատությունից հետո` ցավի ռադիկալ վերացումով եւ հավասարակշռված քայլվածքի վերականգնումով:
Էներգետիկ ըմպելիքների ազդեցությունը երեխաների և դեռահասների առողջության վրա
 Էներգետիկ ըմպելիքների ազդեցությունը երեխաների և դեռահասների առողջության վրա ներկայացրել է Արաբկիր բժշկական համալիրի մանկաբույժ, դեռահասային բժիշկ Մարինա Մելքումովան:    Էներգետիկ ըմպելիքները պարունակում են մեծ քանակությամբ կոֆեին, շաքար, նյութափոխանակության վրա ազդող խթանիչ նյութեր: Երեխաների սննդակարգում դրանք չպետք է տեղ ունենան:  Էներգետիկ ըմպելիքների վնասակար ազդեցություններն են` զարկերակային ճնշման բարձրացումը, սրտի աշխատանքի արագացումը, տագնապի զգացողությունը, անհանգստությունը, քնի խանգարումն, անքնությունը, ջրազրկումը, ծայրահեղ դեպքերում՝ մինչև սրտի ռիթմի խանգարումը,  երիկամների սուր անբավարարությունը,  ցնցումները:  Հայաստանում, ինչպես  ամբողջ աշխարհում, տարեցտարի ավելանում է էներգետիկ ըմպելիքներ օգտագործող դեռահասների, անգամ երեխաների թիվը։  Դպրոցահասակ երեխաների առողջության վարքագծի հետազոտության (2022թ․) տվյալներով` Հայաստանում դեռահասների 40%-ը  շաբաթվա ընթացքում օգտագործում է էներգետիկ ըմպելիք։ ???? Նույն թեմայով տեսանյութը` շուտով: